วันศุกร์ที่ 18 พฤศจิกายน พ.ศ. 2554

คุณค่าของนิทาน

คุณค่าของนิทานพื้นบ้าน

          นิทานพื้นบ้านมีคุณค่าหลายประการดังนี้

          .  นิทานให้ความสนุกสนานเพลิดเพลิน  เป็นการผ่อนคลายความเครียดและช่วยให้เวลาผ่านไปอย่างไม่น่าเบื่อหน่าย  การเล่านิทานของไทย  อาจจะเล่าสู่กันฟังในครอบครัว เช่น ปู่ย่าตายายหรือพ่อแม่  เล่าให้ลูกหลานฟังยามว่างหรือก่อนนอน
          การเล่านิทานในโอกาสต่าง ที่กล่าวมานี้  ทำให้เกิดความเพลิดเพลินเป็นการผ่อนคลายความเครียดในขณะทำงานหรือหลังจากที่ได้ทำงานหนักมาระยะหนึ่ง  ทำให้เวลาแห่งภาวะที่จำเจหรืออึดอัดใจล่วงไปโดยไม่รู้สึกตัว  การเล่านิทานมุขตลกในขณะทำงาน  หรือในวงสนทนาเป็นการช่วยเพิ่มบรรยากาศให้มีรสชาติ และสนุกสนานครึกครื้นยิ่งขึ้น

          .  นิทานช่วยกระชับความสัมพันธ์  ในครอบครัวเด็กบางคนอาจมองผู้ใหญ่ว่าเป็นบุคคลที่ขี้บ่นชอบดุด่า น่าเบื่อหน่ายหรือน่าเกรงขาม  แต่ถ้าผู้ใหญ่มีเวลาเล่านิทานให้เด็กฟังบ้าง  นิทานที่สนุก ก็จะช่วยให้เด็กอยากอยู่ใกล้ชิด  ลดความเกรงกลัวหรือเบื่อหน่ายผู้ใหญ่ลง  ผู้ใหญ่และเด็กก็จะมีความใกล้ชิดสนิทสนมกันเป็นอย่างดี  แม้ในกลุ่มผู้ใหญ่ที่กระทำกิจกรรมร่วมกัน  การได้ฟังนิทานนอกจากจะช่วยให้การทำงานเป็นไปอย่างสนุกสนานไม่เบื่อหน่ายแล้ว  การฟังนิทานด้วยกันหัวเราะสนุกสนานร่วมกัน  ก็มีส่วนช่วยให้เกิดความสนิทสนมกัน  การจัดกิจกรรมสำหรับกลุ่มสัมพันธ์ในปัจจุบัน  ในบางครั้งจะมีการแทรกการเล่านิทานเข้าไปด้วย



          .  นิทานให้การศึกษาและเสริมสร้างจินตนาการ  โดยเหตุที่นิทานมีตัวละคร  ซึ่งมีชีวิตจิตใจแบบมนุษย์เรา  เด็กที่ได้ฟังนิทานจึงเท่ากับได้มีโอกาสเรียนรู้ลักษณะมนุษย์  การได้เรียนรู้เกี่ยวกับอุปสรรคต่าง   ตลอดจนการเอาชนะอุปสรรคของตัวละคร  จะช่วยให้ได้เรียนรู้เรื่องของชีวิตมากขึ้น  สามารถจะอดทนและพยายามหาทางเอาชนะ  เมื่อต้องเผชิญอุปสรรคในชีวิตจริง

          .  นิทานให้ข้อคิดและคติเตือนใจ  นิทานไม่ได้ให้แต่ความสนุกสนานเพลิดเพลินแก่ผู้ฟังเท่านั้น  มีนิทานเป็นจำนวนมากโดยเฉพาะนิทานคติ  จะให้ข้อคิดในแง่ใดแง่หนึ่ง เป็นการช่วยปลูกฝังคุณธรรมต่าง   ที่สังคมพึงประสงค์แก่ผู้ฟัง  เช่น ให้ซื่อสัตย์  ให้เชื่อฟังผู้ใหญ่  ให้พูดจาไพเราะอ่อนหวานให้ขยันขันแข็ง  ให้มีความเอื้อเฟื้อเผื่อแผ่ เป็นต้น  การสอนในนิทานนั้น  ผู้เล่าจะแฝงข้อคิดไว้ในเรื่อง จึงทำให้คล้ายกับว่าผู้ฟังไม่ได้ถูกสอนโดยตรง  นิทานไม่ใช่ให้ข้อคิดแต่เฉพาะเด็กเท่านั้น  นิทานหลายเรื่องให้ข้อคิดแก่ผู้ใหญ่ในด้านความประพฤติดีประพฤติชอบ  อยู่ในระเบียบอันดีงามของสังคม  นิทานได้ชี้ให้เห็นลักษณะของบุคคลที่พึงประสงค์และไม่พึงประสงค์ของสังคม  นิทานจึงเปรียบเสมือนเครื่องมือปลูกฝังคุณธรรมจริยธรรมที่เป็นบรรทัดฐานของสังคม

          .  นิทานช่วยสะท้อนให้เห็นสภาพของสังคมในอดีตในหลาย ด้าน เช่น ลักษณะของสังคมวิถีชีวิตของประชาชนในสังคม  ตลอดจนประเพณี  ค่านิยมและความเชื่อ เป็นต้น สิ่งต่าง เหล่านี้จะปรากฎอยู่ในนิทานเสมอ  ถ้าผู้ฟังหรือผู้อ่านนิทานได้รู้จักสังเกต  วิเคราะห์นิทานต่าง เหล่านั้น  ก็จะทำให้เกิดความเข้าใจสภาพวิถีชีวิตของประชาชนในท้องถิ่นต่าง อย่างแท้จริง นิทานเปรียบเสมือนกระจกเงาบานใหญ่ที่ช่วยส่องให้เห็นตนเองว่าเป็นอย่างไร  นิทานจึงเป็นสิ่งที่มีคุณค่าอย่างหนึ่ง







ไม่มีความคิดเห็น:

แสดงความคิดเห็น